RAND – najsłynniejsza rafineria złota na świecie

Republika Południowej Afryki słynie z rejonów obfitujących w bogate złoża minerałów i metali szlachetnych, w szczególności złota. Wydobycie cennego kruszcu odegrało niezwykle istotną rolę w historii kraju, wpływając znacząco na jego rozwój i infrastrukturę. By sprostać rosnącym potrzebom rafinacji metalu, w 1920 roku założono Rand Refinery, prawdopodobnie najsłynniejszy, a na pewno największy na świecie kompleks rafinacji i wytapiania metali szlachetnych w jednym miejscu. Od momentu powstania rafineria pozostaje integralną częścią łańcucha złota w RPA i na całym afrykańskim kontynencie.

Historia Rand Refinery

Założoną w 1920 r. jako prywatną firmę przez członków Transvaal Chamber of Mines, rafinerię Rand wybudowano w Germiston na obrzeżach Johannesburga, w legendarnym okręgu wydobywczym złota Witwatersrand. 

Względnie wolne warunki rynkowe panujące w drugiej dekadzie XX wieku dały wsparcie południowoafrykańskim producentom złota, którzy w końcu zaczęli wywierać wpływ na rząd – jedną z ich największych bolączek było to, że nie otrzymywali najlepszej ceny ani najniższych opłat manipulacyjnych za złoto produkowane w Witwatersrand, ponosząc znaczne opłaty za rafinację, ponieważ cała produkcja złota w RPA musiała być transportowana i przetwarzana w Londynie, co kosztowało południowoafrykańskie kopalnie około 500 000 funtów rocznie (dziś równowartość ponad 51 milionów funtów). Te wygórowane koszty stały się powodem apeli członków Transvaal Chamber of Mines o utworzenie rafinerii złota w RPA. Zbudowana w zaledwie 16 miesięcy przy największym węźle kolejowym w RPA, który połączył rafinerię nie tylko z kopalniami, ale także z dużymi portami w Durbanie i Kapsztadzie, rafineria Rand miała wydajność 12 milionów uncji trojańskich lub 373 ton rocznie. 

Od czasu otwarcia w 1921 roku w Rand przerafinowano ponad 50 000 ton złota, co stanowi prawie 30% całego złota, jakie kiedykolwiek wydobyto!

Skąd się wzięła nazwa RAND?

Rand to słowo, które ma bogate znaczenie w Południowej Afryce: w afrikaans – języku Burów – oznacza „górę” lub „pasmo górskie”, jest również nazwą waluty RPA, która została wprowadzona w miejsce funta południowoafrykańskiego, gdy w 1961 r. RPA uzyskało niepodległość od Wielkiej Brytanii.

Struktura organizacyjna 

Rand Refinery jest własnością pięciu dużych południowoafrykańskich firm wydobywających złoto: Anglogold Ashanti, Gold Fields, Harmony, Sibanye Gold i DRDGOLD. 

AngloGold Ashanti posiada 42,41% akcji Rand Refinery, Sibanye Gold posiada 33,15%, DRD kontroluje 11,3%, Harmony posiada 10,38%, a Gold Fields posiada stosunkowo niewielkie 2,76%. Wszystkie te firmy wydobywające złoto są członkami Izby Górniczej Republiki Południowej Afryki (następczyni Transvaal Chamber of Mines). W przeszłości zajmowała się ona wyłącznie rafinacją złota wydobywanego przez lokalnych producentów, ale ostatnio, wraz ze spadkiem ilości złota wydobywanego w kraju, rafineria coraz częściej pozyskuje złoto z całego kontynentu afrykańskiego, a także z USA i Azji.

Działalność rafineryjna

Ten południowoafrykański zabytek o bogatej historii sięgającej ponad 100 lat przeszedł z czasem szereg modernizacji, rozszerzając działalność wytapiania i rafinacji metali o usługi metalurgiczne, logistyczne i skarbcowe, wydobywa również metale z grupy platynowców z materiału wejściowego podczas procesu rafinacji złota i posiada zakład produkcji stopów i półfabrykatów monet. Rand działa także jako agent dla swoich klientów deponujących metale szlachetne, którzy obejmują cały zakres rynku złota, w tym firmy wydobywające złoto, banki złota, mennice, producentów biżuterii oraz dystrybutorów i sprzedawców detalicznych złota.

Rand Refinery jest pełnoprawnym członkiem London Bullion Market Association (LBMA), a jej sztabki złota są akredytowane jako „dobre dostawy” na londyński rynek złota od 1921 roku. Rafineria Rand jest jedyną rafinerią metali szlachetnych w Afryce, która uzyskała akredytację LBMA. Od 2004 r. rafineria jest również jednym z zaledwie pięciu członków prestiżowego panelu Good Delivery Referee LBMA, który monitoruje standardy rafinacji rafinerii członkowskich LBMA i sprawdza nowych kandydatów.

Spadki wydobycia kruszcu

Ponieważ Republika Południowej Afryki doświadcza długoterminowego spadku wydobycia złota, Rand Refinery skoncentrowała się na zmianie pozycji z modelu pozyskiwania surowców metalowych, i, wyłączając RPA, obecnie rafinuje około 75% produkcji złota z kontynentu afrykańskiego, pozyskując wydobycie z Afryki Zachodniej, Afryki Wschodniej i innych krajów Afryki Południowej, takich jak Ghana, Namibia, Botswana, Gwinea, Mozambik, Tanzania, Mali i Etiopia.

Gama sztabek złota inwestycyjnego

Sztabki złota bite przez Rand Refinery produkowane są w następujących gramaturach: 100 gramów, 50 gramów, 20 gramów, 10 gramów, 8 gramów, 5 gramów i 2,5 grama. Dostępna jest również gama sztabek srebra o wadze 100 uncji, 1 kg, 500 gramów i 100 gramów. Do 2011 r., czyli przez 90 lat od powstania rafinerii, znakiem marki na sztabkach była głowa antylopy Springbok. Słynny wizerunek zastąpiło nowe logo, przedstawiające stylizowany tygiel, z którego wylewa się roztopione złoto.

Krugerrand – najpopularniejsza moneta bulionowa na świecie

Najważniejszym zadaniem rafinerii Rand – oprócz produkcji sztabek z bogatych złóż RPA – jest produkcja Krugerranda (lub „Krugerrand” w języku afrikaans i angielskim), prawdopodobnie najpopularniejszej złotej monety na świecie – ileż to razy Krugerrand był bohaterem filmów i książek kryminalnych! 

Charakterystyczny wzór z antylopą springbok i portretem Paula Krugera jest niemal symboliczny dla współczesnych bulionów. Pomysł został opracowany przez Izbę Górniczą RPA w latach 60-tych XX wieku jako sposób na zwiększenie popytu na międzynarodową sprzedaż południowoafrykańskiego złota. Kiedy Krugerrand został wprowadzony do obiegu w 1967 roku, był pierwszą nowoczesną monetą bulionową. Słynna moneta ma dwie charakterystyczne cechy, które wyróżniają ją na tle innych popularnych bulionówek: 

– nie ma wartości nominalnej, chociaż jest uznanym środkiem płatniczym, a jej wartość jest zawsze skorelowana z aktualną ceną złota, 

– ma wyjątkowy skład i kolor: czerwona barwa Krugerranda wynika ze stosunkowo wysokiej zawartości miedzi, która jest dodawana do stopu złota w celu zwiększenia odporności monety na zarysowania. Ze względu na zawartość stopu, próba Krugerranda wynosi 91,67%, co odpowiada wartości 22-karatowego złota.

Od momentu wprowadzenia waloru na rynek w 1967 r. wyprodukowano ponad 60 milionów sztuk Krugerrand.

Obecnie Krugerrand jest najczęściej wymienianą monetą bulionową na świecie. Inwestorzy kupują Krugerrandy, aby zdywersyfikować swoje portfele, a dla wielu entuzjastów różne roczniki i rozmiary są zachętą do włączenia Krugerrandów do swojej kolekcji. Wysoki poziom dystrybucji ułatwia również inwestorom znalezienie dealerów i inwestorów, którym można sprzedać Krugerrandy.

Skup złomu złota i srebra

Sztabki, monety, stara biżuteria – złoto nie traci na wartości od pokoleń i stanowi zabezpieczenie finansowe na trudne czasy.  Jeśli potrzebujesz gotówki, zapraszamy do odwiedzin skupu Zlotagotowka – oferujemy najatrakcyjniejsze ceny złomu złota i srebra na polskim rynku!