Dlaczego monety bulionowe mają różne ceny mimo tej samej ilości złota?

Monety bulionowe niezaprzeczalnie są najpopularniejszą formą lokowania kapitału w złoto inwestycyjne. Istnieje niezliczona mnogość serii i wzorów, monety stają się coraz piękniejsze i bardziej dopracowane, co przekłada się na ich cenę – wartość niektórych walorów z czasem może znacznie wykraczać poza giełdową wycenę uncji czystego kruszcu. W poniższym artykule przyjrzymy się powodom, które wpływają na cenę monet bulionowych.

Spis treści:

Czym są monety bulionowe?

Czy popularność monet bulionowych wpływa na ich cenę?

Czy nakład i dostępność na rynku mają wpływ na ceny monet?

Dlaczego producenci i dystrybutorzy określają ceny złotych monet?

O co chodzi z premiami za złoto?

Kolekcjonerskie monety bulionowe i monety rzadkie

Monety inwestycyjne od polskich sprzedawców

• CZYM SĄ MONETY BULIONOWE?

Zacznijmy od wyjaśnienia, czym są monety bulionowe. Monety bulionowe to monety wykonane z metali szlachetnych, najczęściej ze złota i srebra. Złote monety bulionowe są zazwyczaj bite w wadze stanowiącej jedną uncję trojańską (31,1 g=1 oz) lub jej ułamek: 1/10 oz, ¼ oz, ½ oz. Wyceniane na podstawie wagi metalu szlachetnego, która zmienia się w zależności od jego dziennej ceny (spot), monety bulionowe są sprzedawane z premią powyżej ceny spot metalu szlachetnego.

Czym są monety bulionowe próbne (proof), monety nieobiegowe i monety obiegowe?

Złote monety bulionowe próbne (proof) są monetami najwyższej jakości, a termin „proof” odnosi się do wykończenia monety, które są poddawane specjalnej obróbce, ręcznie polerowane i czyszczone, aby zapewnić wysoką jakość wybicia. Następnie podawane są do pras wyposażonych w specjalnie wypolerowane matryce i wybijane co najmniej dwukrotnie, co nadaje monecie matowy, rzeźbiony pierwszy plan dla efektownego połysku, zdefiniowany, misterny wzór i lustrzane tło. Posiadają oficjalny certyfikat autentyczności. Są zamknięte w kapsule ochronnej.

Monety nieobiegowe: Są ręcznie ładowane do prasy monetarnej i wybijane na specjalnie wypolerowanych półfabrykatach, ale mają miękkie, matowe wykończenie. Monety te są wykonane jak monety obiegowe (które są używane codziennie jako pieniądze), ale w specjalnym procesie, który zapewnia doskonałe wykończenie. Posiadają oficjalny certyfikat autentyczności.

Monety obiegowe: Są produkowane do obiegu. Monety te są zazwyczaj oferowane przez w rolkach, woreczkach lub pudełkach, które nie zawierają Certyfikatów Autentyczności.

• CZY POPULARNOŚĆ MONET BULIONOWYCH WPŁYWA NA ICH CENĘ?

Wartość aktualnie wychodzących złotych monet bulionowych w chwili sprzedaży wynosi około 6-10% powyżej ceny spot, czyli tą, z którą spotykamy się handlując na giełdzie. Zdarza się jednak, że monety z wyjątkowo popularnych serii nabierają z czasem dodatkowej wartości kolekcjonerskiej i numizmatycznej, czego przyjemnym skutkiem ubocznym jest możliwy wzrost wartości monety, wykraczający znacznie poza giełdową wycenę uncji złota. Przykładem takich monet jest „Wielka Szóstka, do której zaliczamy złote monety bulionowe :

• Kangur Australijski
• Orzeł Amerykański
• Krugerrand (Republika Południowej Afryki)
• Kanadyjski Liść Klonowy
• Wiedeński Filharmonik
• Britannia (Anglia)

Warto przy tym wspomnieć, że dwie monety z Wielkiej Szóstki – Krugerrand i  American Eagle nie są produkowane z czystego złota, a z kruszcu próby 916. Obie zawierają domieszkę miedzi, a w przypadku „Orła” w składzie monety znajduje się również srebro. Mimo tego, iż oba walory mają uncję trojańską złota niższej próby, ich popularność i duża „zbywalność” na rynku inwestycyjnym sprawia, że wraz z upływem czasu, cena monet może wykraczać poza bieżącą wartość uncji czystego złota.

• CZY NAKŁAD I DOSTĘPNOŚĆ NA RYNKU MAJĄ WPŁYW NA CENY MONET?

Mennice państwowe i prywatne emitują złote monety w różnej liczbie egzemplarzy rocznie. W niektórych latach dostępność monet z poszczególnych serii jest znikoma, co sprawia, że sprzedają się one po wyższej cenie. Wspomniany wyżej Krugerrand jest doskonałym przykładem monety, której ograniczona podaż wpływa na jej wartość – walor z rocznika 2008 wyemitowano w limitowanym nakładzie 241 545 sztuk, z których większość szybko znalazła nabywców. Ilość monet, znajdujących się obecnie w sprzedaży, jest na tyle mała, że wpływa to ich cenę – wartość Krugerranda z 2008 roku znacznie przewyższa wartość Krugerrandów wyemitowanych w innych rocznikach, jak i aktualną cenę za kruszec, użyty do wybicia monety.

• DLACZEGO PRODUCENCI I DYSTRYBUTORZY OKREŚLAJĄ CENY ZŁOTYCH MONET?

Gdy mówimy o cenie złotych monet inwestycyjnych, dobrze być świadomym, jakie komponenty składają się na ich wartość. Poza ceną spot złota, w cenie monet zawarte są również koszty transportu, koszt wybicia walorów oraz marże – zarówno producenta, jak i dystrybutora. Oba podmioty mają decydujący wpływ na wartość rynkową produkowanych monet, uwzględniając dodatkowo w cenie ich jakość i popularność sprzedażową. Od momentu wybuchu pandemii producenci nie są w stanie zwiększyć podaży złota z powodu utrudnionego transportu, który uniemożliwia płynne doprowadzanie kruszcu do mennic, mimo to popyt na fizyczny metal wykładniczo wzrasta (Światowa Rada Złota poinformowała o wzroście popytu o 3% w 2021 w porównaniu do 2020). Panująca obecnie wysoka inflacja oraz obawa przed niestabilnością systemu finansowego odbijają się na rosnących cenach złota inwestycyjnego, jeśli więc interesuje nas zakup tego kruszcu w fizycznej formie, musimy być gotowi na wyższy koszt transakcji – tyczy się to zarówno monet z wiodących serii, jak i tych mniej popularnych.

• O CO CHODZI Z PREMIAMI ZA ZŁOTE MONETY?

Premie kruszcowe mogą w znacznym stopniu wpłynąć na cenę zakupu metali szlachetnych, w zależności od wybranego produktu i zakupionej ilości. Przy zakupie złota należy wziąć pod uwagę znacznie więcej niż tylko cenę spot lub cenę rynkową. Wartość złota w jego surowej postaci różni się od wartości złota przetworzonego, dlatego też złote monety bulionowe różnią się ceną. Dwie monety mogą mieć taką samą wagę i czystość, ale mogą kosztować różne kwoty ze względu na różnice w sposobie ich przetwarzania i dystrybucji. 

Czym jest premia za monety?

Mówiąc najprościej, premia za monety to suma dodatkowych kosztów przeniesienia surowego złota ze źródła na rynek w postaci specjalnie ukształtowanej monety. Za każdym razem, gdy produkt zmienia właściciela, uwzględniany jest niewielki wzrost ceny, aby zrekompensować przewoźnikowi jego funkcję. Może to obejmować koszty przetwarzania surowego złota w monety lub ich dystrybucji na rynku, wszelkie koszty administracyjne, które rząd ponosi w wyniku sprzedaży monet. Koszty te są zwykle nazywane „marżami” i mogą powoli zwiększać koszt jednej sztuki złota od jej wartości początkowej po cenie spot. 

Dlaczego warto tolerować premię za złoto?

Wielu inwestorów pyta, dlaczego nie mogą po prostu kupić surowego złota po cenie spot i zrobić z nim, co chcą. Szczerze mówiąc, jest to opcja, ale praktycznie nikt nie inwestuje w złoto, które nie zostało w pewnym stopniu przetworzone. Gdyby inwestor nagle zaczął kupować surowe złoto, nie byłby w stanie osiągnąć z tego zysku, chyba że cena spot wzrośnie z czasem. Inwestorzy preferują złote monety, ponieważ ich cena może zmieniać się niezależnie od ceny spot samego metalu.

Tolerowanie premii za złoto nie różni się niczym od tolerowania marży na innych produktach. Wszystkie produkty mają tego rodzaju przyrostowy wzrost cen, gdy przechodzą przez różne kanały dystrybucji. Na rynku napędzanym przez podaż i popyt ceny wszystkich towarów różnią się w zależności od ich popularności i dostępności.

• KOLEKCJONERSKIE MONETY BULIONOWE I MONETY RZADKIE

Na wstępie wyjaśnijmy różnicę pomiędzy monetami inwestycyjnymi, zwanymi potocznie bulionowymi, a monetami kolekcjonerskimi. Monety bulionowe to produkowane masowo walory z praktycznie czystych metali szlachetnych, które przeznaczone są do celów inwestycyjnych i które w chwili sprzedaży są warte tyle, ile zawarte w nich kruszce. Kolekcjonerskie monety bulionowe również produkowane są z metali szlachetnych, lecz w odróżnieniu od monet bulionowych są zazwyczaj wydawane ku pamięci ważnych osób lub wydarzeń, najczęściej w limitowanym nakładzie. Wartość kolekcjonerskich monet bulionowych zależna jest przede wszystkim od historycznego, społecznego oraz artystycznego znaczenia monety, nie zaś od wartości zawartego w niej metalu szlachetnego. 

Przykładem kolekcjonerskiej monety bulionowej i monety rzadkiej jest złota 20-dolarówka z 1933 roku, sprzedana w czerwcu tego roku za blisko 19 milionów dolarów!  Walor jest obecnie najdroższą na świecie monetą sprzedaną na aukcji, przebijając srebrnego-miedzianego dolara „Flowing Hair” z 1794 roku, którego prywatny kolekcjoner kupił za 10 milionów dolarów w 2013 roku.

20-dolarówka charakteryzuje się bardzo dobrym stanem zachowania, bo nigdy nie została wprowadzona do obiegu – należy do ostatniej serii monet, emitowanej przez mennicę amerykańską; w 1933 roku, ówczesny prezydent USA zarządził koniec wymienialności amerykańskiej waluty na złoto. Mennice nigdy więcej nie wybiły złotych monet, z wyjątkiem limitowanych serii kolekcjonerskich, a wspomnianych złotych 20-dolarówek pojawiło się zaledwie kilka na rynku numizmatycznym.

MONETY INWESTYCYJNE OD POLSKICH SPRZEDAWCÓW

Firma 79Element, która od ponad dekady zajmuje się sprzedażą złota, jest jednym z najpopularniejszych w Polsce dealerów metali lokacyjnych. W ofercie firmy znajdziesz ogromny wybór monet bulionowych od wiodących producentów, a także monety kolekcjonerskie i historyczne. Zajrzyj na stronę sprzedawcy lub odwiedź punkt stacjonarny we Wrocławiu, Gdańsku, Katowicach i Warszawie.